Οι απαντήσεις των Λατινικών

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Α1. ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ

Νόμισε πως ερχόταν προς το μέρος του ένας άνθρωπος με πελώριο ανά­στημα και βρώμικη όψη, όμοιος με είδωλο νεκρού. Μόλις τον αντίκρισε ο Κάσσιος, αισθάνθηκε φόβο και θέλησε να μάθει το όνομά του. Ε­κεί­νος απάντησε πως ήταν ο Πλούτωνας.

Στο Λατινικό πόλεμο ο ύπατος Τίτος Μάνλιος, καταγόμενος από αριστοκρατική γενιά, είχε την αρχηγία του ρωμαϊκού στρατού. Αυτός, όταν κάποτε έφυγε από το στρατόπεδο, διέταξε να απόσχουν όλοι από τη μάχη. Λίγο αργότερα, όμως, ο γιος του πέρασε έφιππος μπροστά από το στρατόπεδο των εχθρών και προκλήθηκε σε μάχη από τον αρχηγό των εχθρών μ’ αυτά τα λόγια:

Δε σου πέρασε η οργή, καθώς εισέβαλλες στα σύνορα της πατρίδας (σου); Και αν ακόμη είχες φτάσει με εχθρικό και απειλητικό φρόνημα (ή: διάθεση), γιατί, όταν είδες μπροστά σου τη Ρώμη, δε σου ήρθε στο μυαλό: "μέσα σε κείνα εκεί τα τείχη βρίσκεται το σπίτι (μου) και οι θεοί του σπιτιού μου, η μητέρα, η σύζυγος και τα παιδιά μου"; Αν εγώ λοιπόν δε σε γένναγα, η Ρώμη δε θα βρισκόταν πολιορκημένη. Αν δεν είχα γιο, θα πέθαινα ελεύθερη (ή: στο θάνατό μου θα ήμουν ελεύθερη) σε ελεύθερη πατρίδα. Εγώ τίποτα πια δεν μπορώ να πάθω (και) ούτε θα είμαι πάρα πολύ δυστυχισμένη (ή: τόσο δυστυχισμένη) για πολύ ακόμα: αυτούς εδώ, όμως, αν συνεχίσεις (από το σημείο που βρίσκεσαι), τους περιμένει ή πρόωρος θάνατος ή μακρά (ή: μακρόχρονη) σκλαβιά.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Β1α. ingentis :  το επίρρημα στον θετικό βαθμό => ingenter

facie : την αιτιατική του πληθυντικού αριθμού => facies

similem :  την αφαιρετική  του ενικού αριθμού στο ίδιο γένος στον υπερθετικό βαθμό => simillimo

quem : την ονομαστική του πληθυντικού αριθμού στο θηλυκό γένος => quae

exercitui : τη γενική του ενικού αριθμού  => exercitus

proelio : την ίδια πτώση στον άλλον αριθμό  => proeliis

mināci : την ονομαστική του πληθυντικού αριθμού στο ουδέτερο γένος στον συγκριτικό βαθμό => minaciora

illa : τον ίδιο τύπο στον άλλον αριθμό  => illud

penātes : τη γενική του πληθυντικού αριθμού  => penatium

nihil : τη δοτική του ενικού αριθμού  => nulli rei

diu :  τον συγκριτικό βαθμό => diutius

miserrima :  την κλητική του ενικού αριθμού στο    αρσενικό γένος στον θετικό βαθμό  => miser

hos : την αφαιρετική του ενικού αριθμού στο θηλυκό γένος  => hac

mors : την αφαιρετική του ενικού αριθμού  => morte

servitus : τη γενική του ενικού αριθμού  => servitutis

Β2α. existimāvit : το α΄ ενικό πρόσωπο της υποτακτικής ενεστώτα στην ίδια φωνή => existimem

venīre : τη δοτική του γερουνδίου => veniendo

aspexit : το β΄ ενικό πρόσωπο της προστακτικής ενεστώτα στην ίδια φωνή           => aspice

concēpit : το γ΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής του μέλλοντα στην ίδια φωνή => concipient

praefuit : το απαρέμφατο ενεστώτα => praeesse

abīret : το ίδιο πρόσωπο στην υποτακτική του υπερσυντελίκου στην ίδια φωνή    => abisset

abstinērent : την αιτιατική ενικού της μετοχής του μέλλοντα στο θηλυκό γένος    => abstenturam

 habērem : το γ΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής του μέλλοντα στην άλλη φωνή    => habebuntur

pati : το απαρέμφατο του μέλλοντα (να ληφθεί υπόψη το υποκείμενο)                      => passuram esse

possum : το β΄ πληθυντικό πρόσωπο της υποτακτικής ενεστώτα => possitis

B2β. Eνς: ingrediamur

Πρτ: ingrederemur

Μελ: ingressuri simus

Πρκ: ingressi simus

Υπρ: ingressi essemus

Σ. Μελλ: -

Γ1α. magnitudinis: γενική της ιδιότητας στο hominem

consul: παράθεση στο T. Manlius

aliquando: επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο ρ. abiret

animo: απρόθετη αφαιρετική του τρόπου στο perveneras

miserrima: κατηγορούμενο στο ego (εννοείται) μέσω του συνδετικού futura sum.

Γ1β. Respondit ille se esse Orcum

Se: Υποκείμενο του ειδικού απαρεμφάτου esse, ταυτοπροσωπία (νοηματική). Υπάρχει άμεση αυτοπάθεια, καθώς το se αναφέρεται στο υποκείμενο του ρ. respondit,  που είναι το  ille. Τίθεται σε πτώση αιτιατική, γιατί το esse είναι ειδικό απαρέμφατο απαιτεί υποκείμενο σε αιτιατική ακόμα και στην ταυτοπροσωπία. Λατινισμός.

Ego nihil iam pati possum:

Υποκείμενο του pati είναι το ego. Τίθεται σε ονομαστική, γιατί υπάρχει ταυτοπροσωπία, καθώς είναι και υποκείμενο του ρ. possum.

Γ1γ. Dux hostium his verbis proelio filium lacessivit.

Γ1δ. Natus: Επιθετική μτχ συνημμένη στο Υπκ του ρήματος T. Manlius, προτερόχρονο. =>  Qui natus est (erat).

Ingridienti: Χρονική μτχ στο ρ. cecidit, συνημμένη στη δοτική προσωπική tibi, σύγχρονο. => Dum ingrederis (ingredere)

Γ2α. Αναγνώριση Υποθετικού Λόγου

 Υ: si pergis (si + Οριστική Ενεστώτα)

Α: manet (Οριστική ενεστώτα

Ανοικτή υπόθεση στο παρόν.

Μετατροπές

Το αντίθετο του πραγματικού στο παρελθόν.

Υ: si perrexisses (si + Υποτακτική Υπερσυντελίκου)

Α: mansisset (Υποτακτική Υπερσυντελίκου

Το δυνατό στο παρόν/μέλλον.

Υ: si pergas (si + Υποτακτική Ενεστώτα)

Α: maneat (Υποτακτική Ενεστώτα)

Γ2β. Nisi… haberem => non habens

            Η μετοχή τίθεται σε ονομαστική πτώση, γιατί υποκείμενο του ρ. haberem είναι το ego. Κατά συνέπεια, είναι συνημμένη στο εννοούμενο υποκείμενο  ego  του ρήματος mortua essem της πρότασης.

Γ2γ.

Quem simul aspexit Cassius: Δ. Χρονική ως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο περιεχόμενο της κύριας  με ρ. το concepit, εισάγεται με τον χρονικό σύνδεσμο simul, εκφέρεται με οριστική παρακειμένου (aspexit), γιατί η πράξη μας ενδιαφέρει από χρονική άποψη μόνο και δηλώνει το προτερόχρονο στο παρελθόν.

cum aliquando castris abiret: Δ. Χρονική ως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο περιεχόμενο της κύριας  με ρ. το edixit, εισάγεται με τον ιστορικό διηγηματικό σύνδεσμο cum και εκφέρεται με υποτακτική, γιατί ο διηγηματικός σύνδεσμος cum υπογραμμίζει τη βαθύτερη σχέση της δευτερεύουσας με την κύρια και δημιουργεί μια σχέση αιτίου αιτιατού ανάμεσά τους, ενώ είναι φανερός ο ρόλος του υποκειμενικού στοιχείου στην υποτακτική, και συγκεκριμένα με υποτακτική παρατατικού (abiret), γιατί εξαρτάται από ρ. ιστορικού χρόνου (edixit) και δηλώνει το σύγχρονο στο παρελθόν.

Επιμέλεια Απαντήσεων: 

Νεκταρία Φώτη

Φιλόλογος